Wat is humanisme?

Het humanisme is een niet-religieuze levensbeschouwing die grote verantwoordelijkheid toedicht aan de mens. Voor zichzelf (om bijvoorbeeld hun leven in te richten zoals zij dat graag willen), maar ook voor anderen (om te zorgen voor de randvoorwaarden waarbinnen iedereen zijn leven op zijn eigen manier kan invullen).

Nadenken over moraal, wat "goed" en "fout" is, is daarbij heel belangrijk. Daarvoor kan de humanist terecht bij een heleboel inspirerende bronnen, zoals de werken van filosofen die eerder over bepaalde thema's hebben nagedacht. Maar evenzogoed kan die invloed komen uit gesprekken met anderen. De humanist vergaart graag kennis over de wereld om zich heen, want hoe ruimer je wereldbeeld, hoe beter je in staat zult zijn om keuzes te maken. Of om terug te komen op keuzes die je eerder maakte, want een mens blijft zich altijd ontwikkelen. Voor expressie in de vorm van kunst (literatuur, films, theater, etc.) is veel ruimte, want dat biedt veel ruimte om inzichten, ideeën en gevoelens te delen met anderen.

Een humanist denkt veel na over wat belangrijk is voor een goede en rechtvaardige wereld. Ze hechten aan de rechten van de mens, en vinden dat het ieders verantwoordelijkheid is deze te verdedigen als ze op wat voor manier dan ook in het geding komen. En bij een verantwoorde manier van leven hoort ook dat je je bewust bent van de zorg die je draagt voor je omgeving en de natuur.

Humanisten hechten bijzonder aan de persoonlijke vrijheid die eenieder heeft om te bepalen wat hij of zij belangrijk vindt in het leven, en dat het leven ook op die persoonlijke manier kan worden ingevuld. Deze vrijheid (en verantwoordelijkheid) geldt in principe op alle vlakken, bijvoorbeeld bij de keuzes voor werk of de inrichting of vorm van relaties. Een humanist zal iemand niet 'veroordelen' vanwege de groep waaruit hij afkomstig is, of zijn achtergrond: ieder mens is een individu.


Het humanisme gaat uit van de kracht en de verantwoordelijkheid van de mens, en kent dan ook geen "hogere" machten. Maar gelovigen die zich aangesproken voelen tot (bepaalde aspecten van) het humanisme zijn natuurlijk ook welkom. Een humanist zal altijd het recht verdedigen om zelf te mogen vinden en denken wat je wil, zolang daarbij de vrijheden van anderen niet geschaad worden.

Niet elke humanist is zwaar op de hand (wij weten uit ervaring dat de meesten prima in staat zijn een leuk feestje te bouwen), maar de meesten denken wel graag na over "de zin van het leven", of: waar gaat het in het leven nu eigenlijk om? De antwoorden zijn vaak heel verrassend, en vormen niet zelden een aanknopingspunt om zelf door te denken over bepaalde onderwerpen. De humanistische levensweg laat zich het beste met veel boeiende, interessante en gezellige mensen afleggen!
(JK)